اداره کل دامپزشکی استان خراسان شمالی

 جغرافیای استان خراسان شمالی

اقلیم مدیترانه خراسان شمالی که تفاوت چشمگیری با سرزمینهای مجاور خویش از نظر برخورداری از مواهب طبیعی دارد ، در حقیقت دروازه شمالی خراسان قدیمی محسوب  می شود . خراسان شمالی از نظر طبیعی محصور بین دو رشته کوه کپه داغ در شمال و دنباله البرز یعنی آلاداغ ـ شاه جهان درجنوب و مجموعاً سرزمینی کوهستانی با دشت های حاصلخیز در میان کوه ها می باشد که شرایط بسیارمساعدی برای کشاورزی و دامپروری دارد . خراسان شمالی از شمال با کشور ترکمنستان 270 کیلومتر مرز مشترک دارد . همچنین از شرق و جنوب با استان خراسان رضوی و از مغرب با استان گلستان و از جنوب غربی با استان سمنان همسایه می باشد.

جمعیت و مساحت

مساحت استان خراسان شمالی در حدود 28.434 کیلومتر مربع است که از 14 استان کشور و نیز از 51 کشور دنیا بزرگتر است . جمعیت این استان نیز از 7  استان کشور بیشتر می باشد .  استان خراسان شمالی دارای 7 شهرستان     17 بخش ، 18 شهر و 42 دهستان و بیش از 1000 روستای  دارای سکنه  می باشد .

سیمای جمعیتی استان بر اساس سرشماری سال 1390  به شرح ذیل می باشد :

ý     جمعیت استان :  727/867 نفر  ( معادل 15/1 % جمعیت کشور )

ý     تراکم :  32 نفر در هرمترمربع

ý     جمعیت شهری :  872/446  نفر  ( معادل 5/51 % )

ý     جمعیت روستایی :  855/410  نفر  ( معادل 5/48 % )

آب و هوا

 آب و هوای این استان متنوع ولی در مجموع معتدل کوهستانی است که رشته کوه کپه داغ در قسمت شمالی و         کوه های آلاداغ و شاه جهان در جنوب استان دشت های مرکزی را احاطه نموده اند که زمینه بسیار مناسبی برای کشاورزی ، دامپروری و تولید میوه در این استان ایجاد شده است . وجود تنها رودخانه دائمی و پرآب شرق ایران اترک و سرشاخ های متعدد آن و چشمه سارهای این استان و احداث چهار سد بزرگ به نام های بیدواز اسفراین و شورک و بارزوی شیروان و شیرین دره مانه و سملقان در تأمین منابع آب این استان اهمیت ویژه ای دارند.

جاذبه های تاریخی و گردشگری استان

تنوع اقلیم های مختلف در استان خراسان شمالی به دلیل وجود کوهستان ها و جنگل ها و مراتع وسیع و   منابع آب سرشار بسیار چشمگیر می باشد. مناظر طبیعی و ییلاق ها : بخش قابل توجه ای از پارک ملی گلستان و روستای زیبای درکش ، شیرآباد و شیرین دره در مانه و سملقان و روستاهای اسفیدان ، مهنان ، فیروزه ،  بازخانه و چناران در بجنورد و زوارم و گلیان در شیروان و روئین ، بیش قلعه و ساره ران در اسفراین و مایوان و خسرویه در فاروج از نقاط تفریحی و ییلاقی استان خراسان شمالی محسوب می شوند. همچنین تفریگاه معروف بش قارداش در  5 کیلومتری جنوب بجنورد و پارک زیبای باباامان در 7 کیلومتری شرق بجنورد و شیرکوهشیروان و پارک های بزرگ قائم و ملت در اسفراین نیز مسافران و زائران شیفته امام رضا ( ع ) را برای اقامت شبانه به سوی خود می کشانند . چشمه آب گرم ایوب پیغمبر در دهستان گیفان نیز از خواص طبی ویژه ای برخوردار است . پارک ملی ساروج و     منطقه حفاظت شده ساری گل در اسفراین ، منطقه حفاظت شده قورخود مانه و سملقان، و منطقه گلول و سرانی شیروان از دیگر نقاط دیدنی این استان می باشد.

میزان بارندگی

میزان بارندگی در این استان در نواحی مختلف از 200 تا 500 میلی متر متغییر است که میانگین بارش سالیانه حدود 295 میلیمتر می باشد . کل نزولات سالیانه استان 2/8 میلیارد متر مکعب است که 24/2 میلیارد متر مکعب آن قابل مدیریت بوده و الباقی یعنی 9/5 میلیارد متر مکعب تبخیر می شود .

سالانه فقط 163 میلیون متر مکعب آب توسط 5 سد استان قابل تنظیم بوده و بقیه ( حدود 380 میلیون متر مکعب ) به استان گلستان و کشور ترکمنستان می ریزد .

 منابع آبی مهم استان

تعداد رودخانه های استان 28 رودخانه می باشد که از مهمترین رودخانه های استان می توان رودخانه اترک به طول 320 کیلومتر ، کال شور به طول 5/145 کیلومتر و رودخانه گرگان رود به طول 41 کیلومتر را نام برد .

مهمترین سدهای استان عبارتند از :

سد بارزو با ظرفیت 5/92 میلیون متر مکعب ، سد شیرین دره با ظرفیت 90 میلیون متر مکعب ، سد بیدواز با      ظرفیت 54 متر مکعب و سد چری با ظرفیت 5 میلیون متر مکعب

 دامپروری و کشاورزی استان خراسان شمالی

قطب کشاورزی و دامپروری شرق ایران، استان خراسان شمالی است . نوع اقلیم و مساعد بودن شرایط آب و هوایی، موقعیت بی نظیری را نصیب این استان نوپا نموده است که تولید بیش از 57 نوع محصول کشاورزی و باغی ، توان بالای این خطه را در تولید مشخص می سازد . وسعت جنگلها در این استان 550/434 کیلومتر بوده که 6/3 درصد جنگلهای کشور را شامل می شود .

جایگاه صنعت

 مجتمع عظیم پتروشیمی و سیمان بجنورد ، مجتمع فولاد اسفراین و نیروگاه بزرگ برق و کارخانه قند و الیاف شیروان ،کارخانه آلومینای جاجرم کارخانه های متعدد پنبه پاک کنی ، صنایع غذایی ، ساختمانی، کشاورزی و دهها پرو‌‌ژه بزرگ و کوچک دیگرنشانگر جایگاه ویژه این استان در صنعت کشور است.

قومیت های استان خراسان شمالی

 یکی از عمده خصیصه های خراسان شمالی وجود بافت متنوع قومی و مولفه های فرهنگی متفاوت آن است. اقوامی که امروزه در این استان و بخصوص در محدوده شهر بجنورد وجود دارند عبارتند از : ترک ها، کرمانج ها، ترکمن ها، فارس ها و تات ها.همزیستی مسالمت آمیز این اقوام با فرهنگ های متفاوت موجبات تنوع در معیشت و زندگی، اعتقادات و باورها، آداب و موسیقی گردیده است. ترکیب قومیت های این استان در ایران و بلکه دنیا بی نظیر می باشد.

 کرمانجها 37درصد، فارسها 29درصد، ترک ها27درصد و ترکمن ها 5درصد ترکیب قومیتی این استان را تشکیل داده و اقوام عرب و بلوچ نیز در این استان سکونت دارند.

سوغات استان

 سوغات این استان، شامل آبنبات ،  شکرپنیر ، سفره کردی ، لباس های محلی ، قالی ، گلیم ، چارق ،  پشتی و قالیچه های مرغوب ترکمنی ، قره قوروت ، کشک و انگور رازقی ( کلاداری) در بجنورد و قالیچه ، جاجیم ، نمد ، پوستین ، خشکبار و سیب بهاره در شیروان ، چادر شب و کلاه کرکی در جاجرم ، حوله دستی در اسفراین جل و زیور آلات اسب اصیل ترکمن و هلوی درکش در مانه و سملقان و کشمش و آجیل فاروج می باشد .